Story & Photo: Trần Tấn Vịnh
Người Chin sinh sống ở miền núi cao, hẻo lánh thuộc tiểu bang Rakhine và tiểu bang Chin, phía tây Myanmar. Là một trong những tộc người thiểu số chính của Myanmar, người Chin có khá nhiều tập tục truyền thống lâu đời và độc đáo nhất phải kể đến là tục xăm mặt. Những người phụ nữ của dân tộc này từ lâu đã nổi tiếng với nhiều hình xăm trên mặt mang nhiều ý nghĩa, biểu tượng riêng, mang đậm dấu ấn tộc người.
Truyền thuyết của người Chin kể rằng, ngày xưa, có một vị vua đi ngang qua ngôi làng, thấy phụ nữ ở đây xinh đẹp nên đã bắt một số người về làm vợ. Từ đó, các gia đình người Chin, khi con gái lên 11-15 tuổi thì buộc phải xăm lên mặt như là cách hủy hoại dung nhan để chúng không bị bắt cóc. Truyền thuyết xưa là vậy nhưng dường như cũng có cơ sở thực tế vì khi đến tận làng mới thấy nhiều phụ nữ nơi đây đều có dung mạo đẹp, sự duyên dáng ẩn hiện cho dù hình xăm xâm lấn trên gương mặt họ. Nhiều cụ bà có gương mặt phúc hậu, giữ được nét đẹp qua thử thách thời gian, chứng tỏ thời trẻ họ rất xinh xắn, quyến rũ. Dần về sau, xăm mặt trở thành tập tục gắn với quan niệm thẩm mỹ của tộc người. Người dân nơi đây xăm mặt là để làm đẹp, để được thần linh bảo vệ chứ không phải tự làm xấu mình như câu chuyện trong truyền thuyết. Họ làm vậy cũng nhằm phân biệt, tránh nhầm lẫn với người của bộ tộc khác. Qua năm tháng, những hình xăm trở nên thân thuộc với người phụ nữ Chin và trở thành biểu tượng cho vẻ đẹp, sức chịu đựng và lòng tự hào của họ. Thậm chí, nếu phụ nữ không có hình xăm trên mặt thì bị lạc lõng trong con mắt cộng động, sẽ khó lấy được chồng.a
Có thể bạn cũng quan tâm
Chính phủ Myanmar đã cấm tập tục này từ những năm 1960. Ngày nay, phụ nữ của bộ tộc Chin không còn xăm mặt nữa. Những người có hình xăm trên mặt là thế hệ cuối cùng duy trì tập tục, thường là những người lớn tuổi. Đó là dấu tích còn lại của tập tục bí ẩn gắn với truyền thống tộc người. Một số làng bản của huyện Mindat, tiểu bang Chin, nơi sinh sống của những tộc người xăm mặt trở thành điểm du lịch thú vị của du khách trong và ngoài nước. Đường quốc lộ đến tiểu bang Chin được nâng cấp tạo điều kiện cho nhiều người tìm đến đây khám phá văn hóa bản địa. Tuy nhiên, để đến được các ngôi làng của họ thì không phải dễ dàng vì bộ tộc này thường ở trên các mỏm núi cao, vực sâu. Nếu không đến được những ngôi làng xa xôi hẻo lánh thì ngay ở huyện Mindat, du khách có thể bắt gặp các nhóm thổ dân Chin mang gùi đi chợ hoặc đi thăm bà con với gương mặt có nhiều hình xăm. Họ vui vẻ, tự hào để du khách ngắm nhìn gương mặt lạ và độc đáo của mình.
